Ο Αριστοτέλης, ο Μαρξ και ο σ. Χριστόφιας

Σε ανύποπτο χρόνο και άσχετα με την σημερινή χρηματοπιστωτική κρίση της Κύπρου, είχα γράψει: "... το ευτύχημα για τα εκατομμύρια των εργατών, και η μεγαλύτερη αγωνία των κεφαλαιοκρατών σήμερα με την παγκοσμιοποίηση των αντιφάσεων του κεφαλαίου, είναι ότι αυτά τα δις, τρις εκατομμύρια (της απαλλοτριωμένης υπεραξίας) είναι εδώ, σ αυτήν την υδρόγειο, σ' αυτόν τον πλανήτη, και δεν μπορούνε να τα πάνε, να τα φυγαδέψουν πουθενά..!"
Εδώ είμαστε. Στις μέρες μας υπάρχουν τεράστια, αδρανή, λιμνάζοντα κεφάλαια (απαλλοτριωμένη υπεραξία), που δεν μπορούν, να φυγαδευτούν από τούτον τον πλανήτη, κι αυτό ανησυχεί τους ιδιοκτήτες τους. Στην αρχή μην μπορώντας τι άλλο να κάνουν, προσπαθούν να τα κρύψουν σε φορολογικούς παραδείσους! Αργότερα αρχίζουν να τα μετακινούν εντός της Υδρογείου, πότε εδώ και πότε εκεί. Ολόκληρα βουνά από χρήματα. Γνωστή η παροιμία που λέει ότι "όταν δεν μπορεί το βουνό να πάει στον Μωάμεθ, πηγαίνει ο Μωάμεθ στο βουνό". Εδώ συμβαίνει το αντίστροφο. Στην εποχή μας, αυτά τα βουνά μετακινούνται με αστραπιαία ταχύτητα, για να ανταμώσουν τον δικό τους Μωάμεθ, που στην περίπτωσή μας δεν είναι άλλος από κάποια Τράπεζα. Ο προφήτης-τράπεζα λοιπόν τους υπόσχεται, ότι με κάποιον μαγικό τρόπο θα μεγαλώσουν, θα γίνουν περισσότερα, θα αυξηθούν.

Μερικά φρέσκα παραδείγματα  κατά χρονολογική σειρά! Ας πάρουμε πρώτα τους προφήτες της Ισλανδίας. Αυτοί λέγανε ότι αν επενδύσουνε στην αγορά παραγώγων, ως εκ θαύματος θα αυξηθούν τα κεφάλαια των αποταμιευτών τους. Το ίδιο λέγανε λίγο αργότερα και οι της Ιρλανδίας, ότι αν παίξουμε στις αγορές παραγώγων, τα αρχικά κεφάλαια θα αποδώσουν τόσο τοις εκατό. Τους παραπάνω προφήτες, τους ξεπέρασαν οι δικοί μας, της Κύπρου που άκουσον-άκουσον υποσχέθηκαν ότι παίζοντας λέει "σε μεγάλες τοποθετήσεις σε Ελληνικά Κρατικά ομόλογα και σε δάνεια προς Ελληνικές Επιχειρήσεις", θα θησαυρίσουν. Και να πεις δεν ξέρανε την γλώσσα; Και να πεις δεν ξέρανε την οικτρή κατάσταση της Ελληνικής Οικονομίας; Το ξέρανε αλλά και αυτοί ελπίζανε σε κάποιο άλλο θαύμα, σε κάποιο Θεό της Ελλάδας και σε κάτι παρόμοια ανατριχιαστικά που είχαμε να ακούσουμε, από τον καιρό της χούντας (ίσως γιατί τα χρήματα που παίζονταν δεν ήταν και δικά τους). Αποτέλεσμα: Οι ισλανδικές τράπεζες χρεοκόπησαν μετά την κατάρρευση το 2008 της Lehman Brothers, οι ιρλανδικές το 2008-9, όταν έσκασε η τεράστια φούσκα ακινήτων, και οι κυπριακές με την ελληνική κρίση, κυρίως μετά το τραγικό PSI και τα κουρέματα του 2012.
Εδώ ο αναγνώστης θα ρωτήσει: -Και γιατί να καταρρεύσει η Lehman Brothers, γιατί να σκάσει η φούσκα των ακινήτων, γιατί να μην αποδώσουν τα Ελληνικά ομόλογα; Τι συμβαίνει με αυτά τα κεφάλαια και δεν αποδίδουν, σε καμία από τις παραπάνω τράπεζες; Ποια  κατάρα τα δέρνει; Μήπως έπρέπε να τα πάνε στην τράπεζα του Βατικανού; Γιατί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα σειέται συθέμελα και είναι έτοιμο να καταρρεύσει; Μήπως έχουμε να κάνουμε με κάποια παγκόσμια συνομωσία;
Η απάντηση είναι: -ΟΧΙ
Είναι η φυσική, η νομοτελειακή εξέλιξη ενός συστήματος που χρόνια τώρα αρνιόταν και εξακολουθεί να αρνείται, δύο αιώνιες αλήθειες: Την πρώτη την διατύπωσε ο Αριστοτέλης πριν 2300 χρόνια όταν έλεγε ότι «το νόμισμα ου τίκτει νόμισμα» και τη δεύτερη αλήθεια, την διατύπωσε με εκπληκτική καθαρότητα και σαφήνεια πριν κάτι δεκάδες χρόνια, ο Μαρξ, στο νόμο της υπεραξίας όταν έλεγε ότι υπεραξία (αύξηση  κοινωνικού πλούτου δηλαδή), μόνο στην σφαίρα της παραγωγικής διαδικασίας μπορεί να παραχθεί, πουθενά αλλού, σε καμία άλλη σφαίρα και ότι μόνο ο άνθρωπος, μόνο ο εργάτης μπορεί να παράξει υπεραξία, κανένας άλλος, ούτε ο ίδιος ο Θεός.
Αυτές τις δύο πολύτιμες αλήθειες δεν έλαβαν υπ' όψιν τους οι διάφοροι προφήτες, και έχασαν και θα χάσουν, με μαθηματική ακρίβεια και στο προσεχές μέλλον, ακόμη περισσότερα. Ανίκανοι να καταλάβουν ότι  όπως με την χαρτοπαιξία δεν αυξάνει ούτε κατά ελάχιστον το συνολικό κέρδος των παιχτών, αλλά απλώς ξαναμοιράζεται, έτσι και σ' αυτού του είδους τις επενδύσεις κεφαλαίων, συνολικά δεν αυξάνει ούτε κατά ένα γραμμάριο ο κοινωνικός πλούτος, απλώς αναδιανέμεται.
Σ' αυτήν την παρτίδα της Κύπρου έχασαν κυρίως οι Ρώσοι, αύριο κάπου αλλού ίσως θα χάσουν άλλοι. Τά έχει αυτά η τράπουλα. Και το' φερε η τύχη, ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου, να το πληρώσουν και εκείνοι που διδάχτηκαν την Μαρξιστική Οικονομία στα πανεπιστήμια της πρώην ΕΣΣΔ. Εννοώ τους Ρώσους μεγιστάνες που είχαν τοποθετήσει τα χρήματά τους στην Κύπρο, σ ένα ανεξάρτητο κράτος που ο μέχρι χθες πρόεδρός του, δεύτερη σύμπτωση, ο σ. Χριστόφιας έχει σπουδάσει επίσης στην ΕΣΣΔ. (Αν ξυπνούσε από καμιά μεριά ο Μαρξ θα τους έπιανε από το αυτί και θα τους έβαζε ξανά στο θρανίο). Το ότι αυτά τα κεφάλαια βρέθηκαν στην Κύπρο μέσα από κάποιες «σκιώδεις πράξεις», δεν έχει καμία σημασία από επιστημονική άποψη! Και πεντακάθαρα να ήταν την ίδια τύχη θα είχαν. Οι καταθέσεις των μικρών που επίσης χάθηκαν πεντακάθαρες ήταν.
Δεν έχει καμιά σημασία επίσης αυτό που λένε κάτι απίθανοι, ότι στην Κύπρο, φταίει το γεγονός ότι η αναλογία των περιουσιακών στοιχείων που διαχειρίζονταν οι τράπεζες σε σχέση με το ΑΕΠ, ήταν 7 προς 1. Αν τα κεφάλαια αυτά μπορούσαν, όπως σε άλλες εποχές, να είχαν επενδυθεί στην παραγωγή, και να είχαν κέρδη, η αναλογία αυτή δεν θα πείραζε κι ας ήταν ακόμη, 100 προς 1. Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα συμβεί όταν διαπιστωθεί ότι και τα κεφάλαια που είναι σε κάτι άλλες τράπεζες δεν αποδίδουν κέρδη. Στις μέρες μας, στο Λουξεμβούργο για παράδειγμα, τα περιουσιακά στοιχεία στις τράπεζες του, ξεπερνούν το ΑΕΠ κατά 20 φορές, στη Μεγάλη Βρετανία 5, και στη Γερμανία ο συντελεστής αυτός βρίσκεται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή περίπου 3 φορές. Ούτε εδώ προβλέπονται κέρδη.
Παραμένουν μερικά ακόμη ερωτήματα. Γιατί, δεν επένδυσαν στους τομείς εκείνους της Οικονομίας, πιο συγκεκριμένα στην παραγωγή προϊόντων, αγαθών. Η απάντηση τώρα είναι εύκολη και μονολεκτική: ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ. Αυτήν την βασική έννοια όλοι οι αστοί οικονομολόγοι και πολιτικοί την αποφεύγουν ακόμη και στην σημερινή κρίση. Είναι η λέξη που γειώνει την οικονομική κρίση με τον τόπο και τον χρόνο της παραγωγικής διαδικασίας, είναι η λέξη-κλειδί για την ερμηνεία των αλυσιδωτών πτωχεύσεων όχι μόνο των προαναφερθέντων τραπεζών αλλά και πολλών άλλων που θα ακολουθήσουν στο προσεχές μέλλον. Τη λέξη ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ την αποφεύγουν επιμελώς γιατί τότε λογικά τίθεται το ζήτημα της ανακαταδιανομής των παραχθέντων. Αυτό όμως τρομάζει μερικούς. Δυστυχώς τρομάζει και τα εκατομμύρια των πεινασμένων. Η υπερπαραγωγή (το' χουμε ξαναγράψει) σε τελική ανάλυση σημαίνει ότι εκατομμύρια άνθρωποι δουλέψανε πολύ περισσότερες ώρες από το ότι θα έπρεπε (αν δουλεύανε λιγότερο δεν θα είχαμε υπερπαραγωγή). Σημαίνει επίσης ότι εκατομμύρια άνθρωποι ανταμείφθηκαν πολύ λιγότερο απ ότι θα έπρεπε (αν ανταμείβονταν καλύτερα θα μπορούσαν να αγοράσουν τουλάχιστον τα αγαθά που οι ίδιοι παρήγαγαν).
Μας έμεινε μόνο ένα ακόμη ερώτημα: Γιατί να υπάρχει ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ;
Απάντηση: Είναι αποτέλεσμα της λεγόμενης ελεύθερης οικονομίας, που οποιοσδήποτε παράγει, όποτε θέλει, όπου θέλει και ότι θέλει και το χειρότερο, όσο θέλει. Έτσι σήμερα υπάρχει μεγάλο, τεράστιο στοκ στις αναπτυγμένες χώρες, στοκ που θα διαρκέσει κάτι χρόνια ακόμη, δεν έχει κανένα νόημα επομένως να παράξουν τα ίδια προϊόντα.
Καιρός να περάσουμε σ' ένα νέο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο. Το πρώτο βήμα είναι ο προσδιορισμός της Άγνωστης παραμέτρου της Οικονομίας (βλέπε http://www.vostiniotismos.blogspot.gr/2011/03/blog-post_22.html#more). Όλα τα άλλα θα έρθουν φυσιολογικά μόνα τους.
Αλλά ας επιστρέψουμε στο αρχικό μας θέμα! Τα αδρανή, λιμνάζοντα κεφάλαια, όταν περιφέρονται ανεξέλεγκτα και υπεροπτικά ανά την υφήλιο, χαλάνε την πιάτσα. Εδώ λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε μια σύγκρουση ανάμεσα σε δύο ομάδες κεφαλαίων που ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιός θα επιβληθεί στο καρέ. Η πρώτη είναι της Δύσης, της Βόρειας Ευρώπης, η "θεσμική", ας το πούμε έτσι. Η άλλη είναι η λιγότερο "θεσμική". Τα αδρανή αυτά κεφάλαια ανήκουν στην δεύτερη ομάδα! Τα αδρανή κεφάλαια, εισέρχονται στο "ζωτικό χώρο" των "θεσμικών" και τους χαλάνε την πιάτσα. 'Οταν παράδειγμα προσφέρονται για την αγορά ομολόγων, κρατών που βγήκαν για δανεικά. Η πρώτη ομάδα, η "θεσμική", θέλει να είναι μόνη της στην αγορά ή πιο σωστά στις αγορές, για να μπορεί να... εκβιάζει. Ένα παράδειγμα: Τα λιμνάζοντα κεφάλαια που ήταν αραγμένα στην μεγαλόνησο, χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και αυτό δεν άρεσε σε μερικούς. Όχι ότι σώθηκε η Ελλάδα από αυτό, αλλά η Κύπρος έπρεπε να τιμωρηθεί. Και επενέβη το Eurogroup παίζοντας ακριβώς το ίδιο παιχνίδι που έπαιξε ο Σόρος με την υποτίμηση της Αγγλικής λίρας. Στην Αγγλία είχαμε την υποτίμηση της Αγγλικής λίρας κατά 14%. Στην Κύπρο,  θα έχουμε, εκτός από το κούρεμα-κατάσχεση των καταθέσεων, και μια τρομακτική υποτίμηση του βιοτικού επιπέδου. Η κρίση της Κύπρου είναι τεχνητή, κανείς δεν κινδύνευε, θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη, αν δεν επενέβαιναν τα κοράκια της Δύσης απειλώντας την με πτώχευση (όπως θα μπορούσε να περάσει και η υπερτίμηση της Αγγλικής λίρας αν δεν επενέβαινε ο Σόρος). Μια πράξη γκαγκστερική, που απέβλεπε κυρίως στην εξουδετέρωση των ανταγωνιστών, με απρόβλεπτες συνέπειες στους κανόνες του παιχνιδιού. Χαρακτηριστική ήταν η φράση του Πούτιν όταν κατηγόρησε τους Δυτικούς για "αντιπαικτική συμπεριφορά" στην Κύπρο. Δεν ξέρουμε ποιά θα είναι η απάντηση της άλλης ομάδας. Δεν βλέπουμε, είναι αλήθεια σήμερα, και όλη την σκακιέρα. Μπορούμε όμως με βεβαιότητα να πούμε ότι έχει πολύ παιχνίδι ακόμη.
Μερικοί γράφουν ότι οι Γερμανοί θέλουν να αναγκάσουν τους καταθέτες να πάνε τα κεφάλαια τους στις τράπεζες του Βορά. Λάθος. Θέλουν να καταστρέψουν κεφάλαια (μεταξύ αυτών και των μικρών). Υπάρχει πάρα πολύ χρήμα στην αγορά. Με την σύγχρονη τεχνολογία δεν χρειάζεται παρά ελάχιστη μάζα χρήματος.
Ίσως το πάνε για νέα μορφή χρήματος. Ίσως κατάλαβαν ότι "το νόμισμα ου τίκτει νόμισμα". Ίσως κατάλαβαν ότι υπεραξία μόνο στην σφαίρα της παραγωγής μπορεί να βγει! Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου.

Βοστινιώτης Παναγιώτης
30-3-2013

4 σχόλια:

  1. Θα πρόσθετα στο κομμάτι του μεγάλου στόκ ότι η "δίψα" για innovation, κοινώς πρωτοτυπία και καινοτομία, έχει να κάνει και με έναν συστημικό τρόπο καταστροφής του παραπανίσιου κεφαλαίου. Αν έχεις για παράδειγμα Χ αντικείμενα σε στόκ και βγεί ένα καλύτερο μοντέλο τότε τα Χ/α θα πουληθούν σε μειωμένες τιμές, κάποια άλλα εντελώς σκότωμα και κάποια (αρκετά σε κάποιες περιπτώσεις) θα πάνε στα σκουπίδια.

    Βέβαια αυτό ταιργιάζει κυρίως στα τεχνητά αγαθά, τα μη αλλοιώσιμα.

    Η αρχική παράγραφος και η παρατήρηση είναι ξεκάθαρη και έχει σημαντική ουσία, καθώς τελικά-τελικά, στον πλανήτη θα τους ξαναβρουμε τους κλέφτες και θα τα ανακτήσουμε :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Προς ark 4/4/13 22:50
    Υπάρχει μια διαφορά , ανάμεσα στο «παραπανίσιο κεφάλαιο», και στο στοκ των προϊόντων , αντικειμένων. Μπορεί να υπάρχει μηδέν κεφάλαιο και τεράστιο στοκ, μπορεί και το αντίστροφο : τεράστιο κεφάλαιο και μηδέν στοκ, μπορεί και τα δύο :
    Μπορεί τεράστιο κεφάλαιο και τεράστιο στοκ. Υπάρχει τέλος και το μηδέν κεφάλαιο και το μηδέν στοκ.. όπως ακριβώς στην περίπτωση του ανθρακωρύχου στο : «Ο άνεργος Εργοδότης » βλέπε :
    http://www.vostiniotismos.blogspot.gr/2012/12/blog-post.html#comment-form
    Ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο σας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ξανα-χαίρεται,

    αν και υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ πάγιου και μεταβλητού κεφαλαίου, έμψυχου και άψυχου, επι της ουσίας η απαξίωση μέσω της επιτηδευμένης προόδου με ταυτόχρονη παραγωγή πάνω από την κατανάλωση, έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή κεφαλαίου.

    Αντί για στοκ προϊόντων μπορείς να θεωρήσεις μία φουρνιά επιστημόνων ή εξειδικευμένων τεχνητών που με την αλλαγή της τεχνολογίας απαξιώνονται. Δεν είναι μόνο κούτες με πλυντήρια ή κεράσια το κεφάλαιο και η λογική της απαξίωσης μέσω της προόδου ομοιάζει σε αρκετά σημεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος28/4/13 14:00

    Γεια σας,
    δεν είναι το ίδιο το ανθρώπινο δυναμικό με τα πλυντήρια και τα κεράσια.
    Τα κεράσια χαλάνε, τα πλυντήρια για να αναβαθμιστούν θα κοστίσουν το πιθανότερο περισσότερο από την εξ αρχής κατασκευή αναβαθμισμένων, ενώ ο επιστήμονας και ο εξειδικευμένος τεχνίτης για να εκσυγχρονιστούν θα κοστίσει λιγότερο από το να "κατασκευασθούν" νέοι σύγχρονοι. Όσοι βέβαια δεν μπορούν να παρακολουθούν την διαρκή αλλαγή της τεχνολογίας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή