Τελικά υπάρχουν ή δεν υπάρχουν τα λεφτά; Ιδου η απορία! Αν υπάρχουν που βρίσκονται; Αν δεν υπάρχουν που πήγαν; Το χρήμα - για να χρησιμοποιήσουμε ακριβώς τον όρο - το τυπωμένο χρήμα, δεν είναι υγρό, δεν είναι αιθέρας που εξατμίστηκε και δεν μπορούμε να το ξαναπιάσουμε. Άρα κάπου υπάρχει. Δύο είναι οι περιπτώσεις. Ή το έχουν οι τράπεζες ή το έχει ο κόσμος, η αγορά όπως λέμε. «Δυοίν θάτερον» λέγανε οι αρχαίοι, που σημαίνει ή το ένα ή το άλλο.
Αν το χρήμα είναι σήμερα στις τράπεζες, δεν θα χρεοκοπούσαν, τότε δεν θα χρειαζόταν και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο η λεγόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αν το χρήμα είναι στον κόσμο, στην αγορά, τότε θα ήμασταν μια χαρά, δεν θα υπήρχε έλλειψη ρευστότητας!
Εδώ έχουν εξαφανιστεί τρισεκατομμύρια χωρίς να πάρει κανένας μυρωδιά! (Το χρήμα δεν… έχει και οσμή: Pecunia non olet). Έτσι μερικοί νομίζουν ότι όσο και να το ψάξουμε δεν θα το βρούμε ποτέ!
Σε ένα παλαιότερο άρθρο με τίτλο «Ανάγκα και οι Θεοί πείθονται», έγραφα: «Οι τράπεζες χρεοκοπούν όχι γιατί δεν έχουν, αλλά αντίθετα γιατί έχουν πάρα πολύ χρήμα στις αποθήκες τους ή πιο σωστά στα χρηματοκιβώτια τους (τότε σε παρακαλούν να πάρεις δάνειο, τότε δίνουν τα μεγάλα bonus στα golden boys)». Αξίζει όμως τον κόπο να το ψάξουμε ή δεν αξίζει; Θα επανεμφανιστεί αυτό το χρήμα στην αγορά ή όχι, και πότε;
Είπαμε παραπάνω ότι εξαφανίστηκαν τρισεκατομμύρια! Μήπως δεν χρειαζόταν κι όλας στην παγκόσμια οικονομία τόση μεγάλη μάζα χρήματος; Αλήθεια πόση μάζα χρήματος χρειάζεται σήμερα; Απάντηση: Η μάζα χρήματος που χρειάζεται σε μια αγορά, σε ένα κράτος, σε μια ήπειρο, σε έναν πλανήτη, είναι πρώτον συνάρτηση των προϊόντων, της μάζας των προϊόντων που κυκλοφορούν σε μια αγορά, σ’ ένα κράτος, σε μια ήπειρο, σ’ ένα πλανήτη, και δεύτερον συνάρτηση της μέσης ταχύτητας κυκλοφορίας του χρήματος. Ας μείνουμε στο δεύτερο. Όση πιο μεγάλη είναι η μέση ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος, τόσο ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ μάζα χρήματος χρειάζεται. Στις μέρες μας στην εποχή που ζούμε, χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία, η ταχύτητα αυτή κυκλοφορίας του χρήματος είναι αστραπιαία. Άρα η μάζα, η απαραίτητη μάζα χρήματος ελαχιστοποιείται. Και (για να γυρίσουμε στα δικά μας) σου λένε οι άλλοι, κάτι απίθανοι τύποι, κάτι επικίνδυνοι τυχοδιώκτες, απευθυνόμενοι στην Αριστερά: -Που θα βρείτε τα χρήματα;
Εδώ αυτοί οι τύποι εννοούν βέβαια που θα βρούμε τα χρήματα 1) για τους δανειστές μας, για την εξόφληση των τόκων κλπ. και 2) για την εσωτερική αγορά. Για την πρώτη περίπτωση πρέπει να πούμε ότι οι δανειστές μας πρέπει να περιμένουν λίγο μέχρι να ερμηνεύσουμε σωστά την φράση του Αριστοτέλη που έλεγε ότι: «ο δε τόκος γίνεται νόμισμα νομίσματος, ώστε και παρά φύσιν χρηματισμός έστι» (Πολιτικά Ι., κεφ δ’) για να συμπληρώσει αλλού «ότι το νόμισμα ου τίκτει νόμισμα». Σαν Έλληνες από σεβασμό «στο γίγαντα της ανθρώπινης σκέψης» όπως τον αποκαλούσε και ο Μάρξ, είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε. Για την δεύτερη περίπτωση, για τη ρευστότητα, για την κίνηση της εσωτερικής αγοράς, υπάρχει μια απλή, απλούστατη λύση, που η επόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να εφαρμόσει άμεσα, μέσα στις πρώτες εκατό μέρες. Η λύση είναι γνωστή, από το μεσαίωνα ακόμη, και είναι γνωστή με την φράση: Εξομοίωση και συμψηφισμός των χρεών. Περί τίνος πρόκειται; Το μεσαίωνα π.χ στη Λυών, υπήρχαν ειδικά ιδρύματα, τα λεγόμενα virements (μεταβιβάσεις χρεών) που δεν κάνανε τίποτε περισσότερο από το να συγκεντρώσουν στον ίδιο τόπο, τα θετικά και αρνητικά μεγέθη των επιχειρήσεων, να τα εξομοιώσουν και να τα συμψηφίσουν μεταξύ τους.
Σήμερα αρκεί ένας μικρός υπολογιστής κι ένα μικρό πρόγραμμα για να λυθεί αυτό το πρόβλημα των χρεωστικών απαιτήσεων της Α επιχείρησης (ή κράτους) προς την Β, της Β προς την Γ, της Γ προς την Α. Μπορεί να γίνει κάλλιστα ακόμη και από ένα Κοινωφελές Ίδρυμα. Αυτό θα λύσει άμεσα το πρόβλημα της ρευστότητας. Υπάρχουν τεράστια συμφέροντα να μην γίνει αυτός ο συμψηφισμός, για να επέλθει έμφραγμα στην αγορά, για να υποχρεωθούν οι επιχειρήσεις και να καταφύγουν στον δανεισμό. Η επόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς, λέμε ακόμη μια φορά ότι πρέπει να ενεργήσει αστραπιαία, για να ανασάνει αμέσως η αγορά!
Και για να απαντήσουμε στο αρχικό ερώτημα, λέμε ότι το τυπωμένο χρήμα είναι κλειδωμένο σήμερα. Υπάρχει και σήμερα στα χρηματοκιβώτια των τραπεζών. Εκεί το έχουν κλειδωμένο. Η λεγόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έγινε και γίνεται όχι για να σωθούν οι τράπεζες αλλά για να μαζέψουν πάση θυσία το χρήμα, το περίσσιο ίσως χρήμα από την κυκλοφορία, με σκοπό να κάνουν άλλο παιχνίδι.
Συμπέρασμα: Η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά δεν είναι ούτε κατά ελάχιστον ζήτημα δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, αλλά ζήτημα σκόπιμης πολιτικής επιλογής. Είναι και αυτό ένα ακόμη εργαλείο εκβιασμού και τρομοκράτησης του κόσμου.
Βοστινιώτης Παναγιώτης
Οικονομολόγος
8 Γενάρη 2015
Εδώ έχουν εξαφανιστεί τρισεκατομμύρια χωρίς να πάρει κανένας μυρωδιά! (Το χρήμα δεν… έχει και οσμή: Pecunia non olet). Έτσι μερικοί νομίζουν ότι όσο και να το ψάξουμε δεν θα το βρούμε ποτέ!
Σε ένα παλαιότερο άρθρο με τίτλο «Ανάγκα και οι Θεοί πείθονται», έγραφα: «Οι τράπεζες χρεοκοπούν όχι γιατί δεν έχουν, αλλά αντίθετα γιατί έχουν πάρα πολύ χρήμα στις αποθήκες τους ή πιο σωστά στα χρηματοκιβώτια τους (τότε σε παρακαλούν να πάρεις δάνειο, τότε δίνουν τα μεγάλα bonus στα golden boys)». Αξίζει όμως τον κόπο να το ψάξουμε ή δεν αξίζει; Θα επανεμφανιστεί αυτό το χρήμα στην αγορά ή όχι, και πότε;
Είπαμε παραπάνω ότι εξαφανίστηκαν τρισεκατομμύρια! Μήπως δεν χρειαζόταν κι όλας στην παγκόσμια οικονομία τόση μεγάλη μάζα χρήματος; Αλήθεια πόση μάζα χρήματος χρειάζεται σήμερα; Απάντηση: Η μάζα χρήματος που χρειάζεται σε μια αγορά, σε ένα κράτος, σε μια ήπειρο, σε έναν πλανήτη, είναι πρώτον συνάρτηση των προϊόντων, της μάζας των προϊόντων που κυκλοφορούν σε μια αγορά, σ’ ένα κράτος, σε μια ήπειρο, σ’ ένα πλανήτη, και δεύτερον συνάρτηση της μέσης ταχύτητας κυκλοφορίας του χρήματος. Ας μείνουμε στο δεύτερο. Όση πιο μεγάλη είναι η μέση ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος, τόσο ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ μάζα χρήματος χρειάζεται. Στις μέρες μας στην εποχή που ζούμε, χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία, η ταχύτητα αυτή κυκλοφορίας του χρήματος είναι αστραπιαία. Άρα η μάζα, η απαραίτητη μάζα χρήματος ελαχιστοποιείται. Και (για να γυρίσουμε στα δικά μας) σου λένε οι άλλοι, κάτι απίθανοι τύποι, κάτι επικίνδυνοι τυχοδιώκτες, απευθυνόμενοι στην Αριστερά: -Που θα βρείτε τα χρήματα;
Εδώ αυτοί οι τύποι εννοούν βέβαια που θα βρούμε τα χρήματα 1) για τους δανειστές μας, για την εξόφληση των τόκων κλπ. και 2) για την εσωτερική αγορά. Για την πρώτη περίπτωση πρέπει να πούμε ότι οι δανειστές μας πρέπει να περιμένουν λίγο μέχρι να ερμηνεύσουμε σωστά την φράση του Αριστοτέλη που έλεγε ότι: «ο δε τόκος γίνεται νόμισμα νομίσματος, ώστε και παρά φύσιν χρηματισμός έστι» (Πολιτικά Ι., κεφ δ’) για να συμπληρώσει αλλού «ότι το νόμισμα ου τίκτει νόμισμα». Σαν Έλληνες από σεβασμό «στο γίγαντα της ανθρώπινης σκέψης» όπως τον αποκαλούσε και ο Μάρξ, είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε. Για την δεύτερη περίπτωση, για τη ρευστότητα, για την κίνηση της εσωτερικής αγοράς, υπάρχει μια απλή, απλούστατη λύση, που η επόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να εφαρμόσει άμεσα, μέσα στις πρώτες εκατό μέρες. Η λύση είναι γνωστή, από το μεσαίωνα ακόμη, και είναι γνωστή με την φράση: Εξομοίωση και συμψηφισμός των χρεών. Περί τίνος πρόκειται; Το μεσαίωνα π.χ στη Λυών, υπήρχαν ειδικά ιδρύματα, τα λεγόμενα virements (μεταβιβάσεις χρεών) που δεν κάνανε τίποτε περισσότερο από το να συγκεντρώσουν στον ίδιο τόπο, τα θετικά και αρνητικά μεγέθη των επιχειρήσεων, να τα εξομοιώσουν και να τα συμψηφίσουν μεταξύ τους.
Σήμερα αρκεί ένας μικρός υπολογιστής κι ένα μικρό πρόγραμμα για να λυθεί αυτό το πρόβλημα των χρεωστικών απαιτήσεων της Α επιχείρησης (ή κράτους) προς την Β, της Β προς την Γ, της Γ προς την Α. Μπορεί να γίνει κάλλιστα ακόμη και από ένα Κοινωφελές Ίδρυμα. Αυτό θα λύσει άμεσα το πρόβλημα της ρευστότητας. Υπάρχουν τεράστια συμφέροντα να μην γίνει αυτός ο συμψηφισμός, για να επέλθει έμφραγμα στην αγορά, για να υποχρεωθούν οι επιχειρήσεις και να καταφύγουν στον δανεισμό. Η επόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς, λέμε ακόμη μια φορά ότι πρέπει να ενεργήσει αστραπιαία, για να ανασάνει αμέσως η αγορά!
Και για να απαντήσουμε στο αρχικό ερώτημα, λέμε ότι το τυπωμένο χρήμα είναι κλειδωμένο σήμερα. Υπάρχει και σήμερα στα χρηματοκιβώτια των τραπεζών. Εκεί το έχουν κλειδωμένο. Η λεγόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έγινε και γίνεται όχι για να σωθούν οι τράπεζες αλλά για να μαζέψουν πάση θυσία το χρήμα, το περίσσιο ίσως χρήμα από την κυκλοφορία, με σκοπό να κάνουν άλλο παιχνίδι.
Συμπέρασμα: Η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά δεν είναι ούτε κατά ελάχιστον ζήτημα δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, αλλά ζήτημα σκόπιμης πολιτικής επιλογής. Είναι και αυτό ένα ακόμη εργαλείο εκβιασμού και τρομοκράτησης του κόσμου.
Βοστινιώτης Παναγιώτης
Οικονομολόγος
8 Γενάρη 2015
Η απορία δεν ειναι εάν υπάρχουν τα χρήματα σαν υλικά αντικείμενα ή σαν χαρτονομίσματα. Τα χρήματα άλλωστε απο μόνα τους δεν έχουν καμία αξία. Το θέμα ειναι εάν η Ελλάδα δανείστηκε τα ποσά που χρωστάει και πως πρεπει να διαρθρωθει η οικονομία της χώρας ώστε να ειναι σε θέση να ξεπληρωσει τα χρέη της και να μην εχει ανάγκη δανεισμού στο μέλλον. Το άρθρο ξεκινά επομένως με λάθος ερωτηματικά και διλήμματα.
ΑπάντησηΔιαγραφή